İçindekiler
Gebeliklerin çoğu sorunsuz ve sıkıntısız olarak gerçekleşse de bazı zamanlarda anne ve bebek sağlığı için küçük tıbbi müdahaleler yapılması gerekir. Gebelikle müdahaleler arasında en çok duyulanlardan biri de suni sancıdır. Suni sancı nedir ne zaman kullanılır sorusunda şöyle cevap verebiliriz: Suni sancı, doğumu başlatmak için veya doğumun başlamasından sonra doğum sırasında desteklemek için kullanılır. Genelde doğum sürecinde 3 hastadan birine suni sancı kullanılsa da doğumu başlatmak amacıyla on hastadan birinde tercih edilmektedir.
Suni Sancı Nedir?
Suni sancı nedir deyince bazı anne adaylarının aklına bir cihaza bağlanacağını ve oradan sancı vereceklerini sanar. Ancak durum böyle değil. Suni sancı için ilaç kullanılır. Suni sancı için kullanılan ilaç aslında doğal olarak bizde bulunan hipofiz bezinin ürettiği oksitosin hormonun yapay yollarla yapılmış halidir. Damaryoluyla verilir. Genelde anne adaylarında serum içine enjekte edilip verilmesi tercih edilir.
Damaryolundan verilenlerin dışında prastoglandin emdirilmiş şeritler kullanılabilir veya bu amaçla özel olarak üretilen haplar tercih edilebilir. İlaçlar dışında sancıyı başlatmanın başka yolları da vardır. Elle muayene yaparken rahim ağzının elle genişletilmesi ve plasentanın parmak uçlarıyla yavaşça rahim iç yüzeyinden sıyrılmasıyla annede sancıların başlatır.
Suni Sancı Kaçıncı Haftada Verilir?
Suni sancı herkese aynı haftada uygulanmaz. Öncesinde anne adayı kontrolden geçer ve eğer ihtiyaç duyarsa kadın doğum doktoru uygulayabilir. Suni sancı yapılması gereken durumlar ve yapılmaması gereken durumlar değerlendirilmeli. Tüm olasılıklar konuşulup kar/zarar hesabı yapılmalı. Bütün tetkikler incelenmelidir. Suni sancı uygun yöntemle ve uygun zamanda uygulanmalıdır. Bazı hastalıklarda erken dönemde 37. hafta ve sonrasında uygulanırken bazılarında gecikme nedeniyle 41. haftalarda uygulandığı görülmektedir. Gebeliği beklemek bazı durumlarda anne için riskli olabilir.
Hipertansiyon, preeklampsi hastalıklarında 37. Haftalarda doğum başlatılır daha ağır hastalıklarda ise haftaya bakmadan hamilelik işlemi bitirilir. Tıbbi tedaviye cevapsız kalan, hayati organlarda oluşan ağır hastalıklarda gebelik suni sancı ile sonlandırılır. Amniyon sıvısı azaldıysa, anne karnın büyüme durmuşsa bebek içeride tehlikeye girecekse doktor istemiyle gebelik başlatılabilir.
Hastalık dışı bazı durumlarda da gebelikler erken başlatılabilir. Gebenin suyu geldiyse ancak 24 saat içinde herhangi bir sancısı başlamadıysa suni sancı kullanılır. Gebelik 41 haftayı aştıysa, şeker hastasıysa beklenen zamandan önce suni sancı kullanılabilir. Şeker hastalarında son haftalarda bebeği kaybetme oranı arttığından böyle bir yönteme gidilir. Eğer bebek hamilelik sürecinde karında kaybedildiyse bir an önce doğumu başlatmak için kullanılır.
Suni Sancı Bu Durumlarda Kullanılmaz
- Bebek annenin karnında yan pozisyonda duruyorsa
- Anne rahminde sezaryen ya da benzer ameliyatlardaki gibi bir kesi öyküsü varsa
- Gebenin doğum yaşanacağı zaman genital uçuk hastalığı varsa
- Anne rahminde kaza veya hastalık sonrasında bebeğin çıkmasını engelleyecek bir durum varsa
- Normal doğumun riskli olduğu durumlarda suni sancı tercih edilmez.
Suni sancı uygulaması doğumu başlatmak dışında da kullanılır. Bazı doğumlarda beklenmeyen sıkıntılar ortaya çıkabilir. Rahmin ağzı 30-60 dakikada bir yaklaşık 1 cm açılır. Eğer beklendiği kadar açılmazsa kasılmaları desteklemek amacıyla suni sancı uygulanır. Bazı durumlarda alınan anestezide rahatlık hissi nedeniyle sancıları, kasılmaları azaltabilir. Bu durumlarda da suni sancı uygulamasına geçilir.
Suni Sancı Kimlere Yapılır?
Suni sancının kimlere yapıldığı belirlenmeden önce anneler değerlendirilir. Vajinal muayene doktor tarafından yapılır. Belirgin pelvis uygunsuzluğu varsa suni sancıdan vazgeçilir. Pelvis uygunsuzluğu baş omuz takılması olasılığını yükseltir. Doğumda sıkıntılar oluşturabileceğinden suni sancı uygulanmaz. Anne rahminin ağzının açısı, açıklığı, yumuşama, silinme gibi parametrelere dikkat edilir. Başın seviyesi ve nerede olduğu da önemlidir. Yukarıda yazmış olduğumuz suni sancı hangi durumlarda uygulanamaz kısmındaki maddelere bakılır. Bu parametrelerin sonucunda Bishop skoru dediğimiz bir değer bulunur. Bu değer ne kadar yüksekse suni sancı ihtimali o kadar yüksektir. Suni sancı öncesi rahim ağzını yumuşatmak amacıyla prostoglandin emdirilmiş şeritler vajinaya uygulanır. Suni sancı vermeden 1 gün önce bu işlem yapılır. İstenilen sonuç elde edildiğinde suni sancı işlemi başlatılarak doğuma geçilir.
Her tıbbi tedavide olabileceği gibi bunda da risk vardır. En sık ortaya çıkan sorun ise rahmin sert ve sık kasılmasıdır. Ne kadar çok kasılırsa bebeği giden kan o kadar azalır. Bebeğin nabzı, oksijen durumu doğum ekibi tarafından sürekli kontrol edilecektir. Eğer ters bir durum olursa acil sezaryene geçilir. Ancak şunu da unutmayın suni sancı riskli gruplara uygulanır. Zaten suni sancı uygulanmasaydı da sezaryen ihtimali vardı. Bu şekilde kendinizi rahatlatabilirsiniz. Suni sancı nedir konusunda makalemizin sonuna geldik şu konuda rahat olun kadın doğum doktorunuz ve kadın doğum hemşireleri size gereken güveni ve desteği verecektir.